โรค Stroke หรือที่เรียกกันในภาษาไทยว่าโรคหลอดเลือดสมอง เป็นภาวะฉุกเฉินทางการแพทย์ที่เกิดขึ้นเมื่อเลือดไม่สามารถไหลเวียนไปเลี้ยงสมองได้อย่างเพียงพอ ส่งผลให้เซลล์สมองขาดออกซิเจนและสารอาหาร จนอาจเกิดความเสียหายอย่างถาวรหรือเสียชีวิตได้ โรค Stroke นับเป็นหนึ่งในสาเหตุการเสียชีวิตอันดับต้น ๆ ของประชากรทั่วโลก และยังเป็นสาเหตุสำคัญของความพิการระยะยาวในผู้ใหญ่
สาเหตุของโรค Stroke มีสองประเภทหลัก ได้แก่ โรค Stroke ชนิดขาดเลือด (Ischemic Stroke) ซึ่งเกิดจากการอุดตันของหลอดเลือดที่ไปเลี้ยงสมอง และโรค Stroke ชนิดเลือดออก (Hemorrhagic Stroke) ซึ่งเกิดจากหลอดเลือดในสมองแตกหรือรั่ว ทั้งสองประเภทนี้ล้วนส่งผลร้ายแรงต่อสุขภาพ และต้องได้รับการรักษาอย่างทันท่วงที
การรู้จักสัญญาณเตือนของโรค Stroke เป็นสิ่งสำคัญที่อาจช่วยชีวิตได้ เพราะยิ่งได้รับการรักษาเร็วเท่าไร โอกาสรอดชีวิตและฟื้นตัวก็จะยิ่งสูงขึ้นเท่านั้น สัญญาณเตือนที่ควรสังเกตมีดังนี้:
- ใบหน้าเบี้ยว: ด้านใดด้านหนึ่งของใบหน้าตก หรือชา
- แขนอ่อนแรง: ยกแขนไม่ขึ้น หรือชาข้างใดข้างหนึ่ง
- พูดลำบาก: พูดไม่ชัด พูดตะกุกตะกัก หรือไม่เข้าใจคำพูด
- ปวดศีรษะรุนแรงอย่างฉับพลัน
- มองเห็นผิดปกติ: ตาพร่ามัว มองเห็นภาพซ้อน หรือสูญเสียการมองเห็นในตาข้างใดข้างหนึ่ง
- เวียนศีรษะ เสียการทรงตัว หรือเดินลำบากอย่างฉับพลัน
หากพบอาการเหล่านี้ ควรโทรเรียกรถพยาบาลทันที เพราะทุกวินาทีมีค่าในการรักษาโรค Stroke
นอกจากการรู้จักสัญญาณเตือน การป้องกันก็เป็นสิ่งสำคัญไม่แพ้กัน ปัจจัยเสี่ยงที่ควรระวังและควบคุมเพื่อลดโอกาสเกิดโรค Stroke ได้แก่ ความดันโลหิตสูง เบาหวาน ไขมันในเลือดสูง โรคหัวใจ ภาวะอ้วน การสูบบุหรี่ การดื่มแอลกอฮอล์มากเกินไป และการขาดการออกกำลังกาย
การปรับเปลี่ยนวิถีชีวิตให้มีสุขภาพดีขึ้น เช่น การรับประทานอาหารที่มีประโยชน์ การออกกำลังกายสม่ำเสมอ การควบคุมน้ำหนัก การเลิกสูบบุหรี่ และการจำกัดการดื่มแอลกอฮอล์ สามารถช่วยลดความเสี่ยงของการเกิดโรค Stroke ได้อย่างมีประสิทธิภาพ
สำหรับผู้ที่เคยเป็นโรค Stroke มาก่อน การดูแลสุขภาพอย่างเคร่งครัดและการรับประทานยาตามแพทย์สั่งอย่างสม่ำเสมอเป็นสิ่งสำคัญมาก เพื่อป้องกันการเกิดโรค Stroke ซ้ำ
โรค Stroke เป็นภัยเงียบที่สามารถเกิดขึ้นได้กับทุกคน การตระหนักรู้ถึงความสำคัญของการป้องกันและการรู้จักสัญญาณเตือนจึงเป็นสิ่งจำเป็น หากทุกคนใส่ใจสุขภาพ รู้จักสังเกตอาการผิดปกติ และพร้อมให้ความช่วยเหลือผู้อื่นเมื่อพบเห็นสัญญาณของโรค Stroke เราก็จะสามารถลดอัตราการเสียชีวิตและความพิการจากโรคร้ายนี้ได้อย่างมีประสิทธิภาพ