การผ่าตัดหัวใจเป็นหัตถการทางการแพทย์ที่สำคัญ ช่วยรักษาโรคหัวใจหลายชนิดและช่วยให้ผู้ป่วยมีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น อย่างไรก็ตาม ทุกการผ่าตัดย่อมมีความเสี่ยง ไม่เว้นแม้แต่การผ่าตัดหัวใจ จึงต้องอาศัยการเตรียมตัวอย่างรอบคอบ
บทความนี้จะให้ข้อมูลเกี่ยวกับสิ่งที่คุณควรรู้ก่อนเข้ารับการผ่าตัดหัวใจ รวมถึงประเภทของการผ่าตัดหัวใจทั่วไป การเตรียมตัวก่อนผ่าตัด ความเสี่ยงที่อาจเกิดขึ้น และการดูแลหลังผ่าตัด
ประเภทของการผ่าตัดหัวใจ
- การผ่าตัดบายพาสหลอดเลือดหัวใจ (CABG) แพทย์จะทำการปลูกถ่ายหลอดเลือดแดงหรือหลอดเลือดดำจากส่วนอื่นของร่างกายเพื่อเลี่ยงข้ามหลอดเลือดหัวใจที่ตีบหรืออุดตัน
- การผ่าตัดเปลี่ยนลิ้นหัวใจ แพทย์จะทำการเปลี่ยนลิ้นหัวใจที่เสื่อมสภาพด้วยลิ้นหัวใจเทียม
- การผ่าตัดซ่อมแซมลิ้นหัวใจ แพทย์จะทำการซ่อมแซมลิ้นหัวใจที่เสื่อมสภาพแทนที่จะเปลี่ยนใหม่
- การผ่าตัดหัวใจด้วยวิธีผ่าตัดน้อยที่สุด (Minimally invasive heart surgery) แพทย์จะใช้รอยแผลเล็ก ๆ หรือหุ่นยนต์เพื่อทำการผ่าตัด ช่วยลดความเจ็บปวดและระยะเวลาในการฟื้นตัว
การเตรียมตัวก่อนผ่าตัดหัวใจ
- ปรึกษาแพทย์ พูดคุยกับแพทย์ของคุณเกี่ยวกับรายละเอียดของการผ่าตัด ความเสี่ยงที่อาจเกิดขึ้น และผลข้างเคียงที่อาจเกิดขึ้น
- หยุดสูบบุหรี่ การสูบบุหรี่เพิ่มความเสี่ยงของการเกิดภาวะแทรกซ้อนหลังการผ่าตัด ควรหยุดสูบบุหรี่อย่างน้อย 6 อาทิตย์ก่อนการผ่าตัด
- ควบคุมน้ำหนัก น้ำหนักตัวที่มากเกินไปอาจเพิ่มความเสี่ยงของการเกิดภาวะแทรกซ้อนหลังการผ่าตัด ควรปรึกษาแพทย์หรือผู้เชี่ยวชาญด้านโภชนาการเพื่อลดน้ำหนักหากจำเป็น
- ควบคุมระดับน้ำตาลในเลือด ผู้ป่วยโรคเบาหวานควรควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดให้อยู่ในระดับที่เหมาะสมก่อนการผ่าตัด
- หยุดยาบางชนิด ยาบางชนิด เช่น ยาต้านการแข็งตัวของเลือด ยาแก้ปวดบางชนิด และยาสมุนไพร อาจต้องหยุดรับประทานก่อนการผ่าตัด
- เตรียมที่พักฟื้น เตรียมบ้านของคุณให้พร้อมสำหรับการพักฟื้นหลังการผ่าตัด เช่น จัดหาพื้นที่พักผ่อนที่สะดวก ราวจับ และอุปกรณ์ช่วยเหลืออื่น ๆ
- เตรียมอาหาร ที่มีประโยชน์และง่ายต่อการย่อยก่อนการผ่าตัด
- แจ้งให้ครอบครัวและเพื่อนทราบ เกี่ยวกับการผ่าตัดของคุณ และขอความช่วยเหลือจากพวกเขาในระหว่างการพักฟื้น
ความเสี่ยงที่อาจเกิดขึ้น
การผ่าตัดหัวใจมีความเสี่ยงที่อาจเกิดขึ้น เช่น
- การติดเชื้อที่แผลผ่าตัดหรือในกระแสเลือด
- การมีเลือดออกมากเกินไประหว่างหรือหลังการผ่าตัด
- ภาวะหัวใจเต้นผิดจังหวะ
- อาการหัวใจวาย หรือกล้ามเนื้อหัวใจตาย
- โรคหลอดเลือดสมอง เนื่องจากเลือดไปเลี้ยงสมองไม่เพียงพอ
- ความเสียหายของปอด ทำให้ปอดทำงานผิดปกติ
การดูแลหลังผ่าตัด
- หลังการผ่าตัดหัวใจ คุณจะต้องพักฟื้นในโรงพยาบาลเป็นเวลาหลายวัน แพทย์และพยาบาลจะคอยดูแลคุณอย่างใกล้ชิด ติดตามสัญญาณชีพ ให้ยา และรักษาอาการปวด
- เมื่อคุณเริ่มรู้สึกดีขึ้น คุณจะได้ย้ายไปพักฟื้นที่ห้องพักผู้ป่วยทั่วไป โดยแพทย์จะสอนวิธีดูแลตัวเองหลังการผ่าตัด เช่น การรับประทานยา การออกกำลังกาย และการรับประทานอาหาร
การผ่าตัดหัวใจเป็นการเปลี่ยนแปลงชีวิตครั้งสำคัญ แต่ด้วยการเตรียมตัว การดูแลตัวเอง และการสนับสนุนจากครอบครัวและเพื่อน คุณจะสามารถผ่านพ้นช่วงเวลานี้ไปได้และมีชีวิตที่มีสุขภาพดี แข็งแรง และมีความสุขอย่างแน่นอน